صحبت درباره‌ی لغت “خدا یا خدایان”، درک و ترویج آن از ابتدای تاریخ پیدایش بشریت در سراسر جهان توسط میلیون‌ها نفر انجام شده و در طول تاریخ پیام‌های مذهبی توسط مردان مقدس اعم از شامن‌ها، پیامبران، پاپ‌ها، فریسی‌ها و غیره به مردم منتقل شده است. اما در قرن پانزدهم میلادی مردم چگونه درباره‌ی دین می‌آموختند؟
چاپ نخستین کتاب مقدس مسیحیت توسط یوهانس گوتنبرگ در بین سال‌های 1450 تا 1455 برای مسیحیان عادی این امکان را به وجود آورد که بتوانند درباره‌ی آنچه که معتقد بودند کلام خدا است، بحث و بررسی کنند و جنبش اصلاحات مسیحیت اندکی پس از آن به وقوع پیوست.
امروزه با ظهور اینترنت تغییر مشابهی در رابطه با نحوه یادگیری و بحث مردم در مورد دین به وجود آمده و مانند ظهور چاپخانه در سال 1450 اینترنت چگونگی درک دین را در سراسر جهان تغییر داده است.
هنگامی که چاپخانه به وجود آمد، ناگهان همه‌ی افراد به حجم وسیعی از اطلاعات دسترسی پیدا کردند و جنبش اصلاحاتی قطعاً نمی‌توانست بدون وجود آن رخ دهد. چاپخانه به مردم این امکان را داد تا وسیله متفاوتی برای جمع آوری اطلاعات داشته باشند. امروزه اینترنت نیز همین کار را انجام داده و اطلاعات آن توسط میلیون‌ها نفر چند برابر شده تا جایی که کنترل آن تقریباً غیرممکن است.
در اینترنت بحث‌های مذهبی در وبلاگ‌ها، انجمن‌های آنلاین، وب سایت‌های خبری و وب سایت‌های کلیساهای رسمی صورت می‌گیرد و اگرچه افراد بسیاری در حمایت از بحث‌های مذهبی آنلاین وجود دارند، منتقدانی نیز وجود خواهند داشت.
یک نمونه‌ی اخیر در اورشلیم، جامعه‌ی یهودی ارتدوکس دیده شده است. آسوشیتد پرس (یک آژانس خبرگزاری آمریکایی) گزارش داد که خاخام‌های اسرائیلی ارتدوکس خواستار تحریم وب سایت‌های خود می‌باشند. رهبران یهودی معتقد هستند این وب سایت‌ها که عمدتا به سیاست، اقتصاد، بهداشت و دین می‌پردازند، با انتشار شایعه، تهمت، پلیدی و نجاست تاثیر منفی بر روی ایمان و جامعه می‌گذارند و اگرچه وبلاگ نویسی ممکن است اطلاعات با ارزشی داشته باشد، اما با نفرت، دروغ، نیمه حقایق و تهمت‌ها نیز اشباع شده است.
از سوی دیگر، یک مطالعه در سال 2004 میلادی در آمریکا انجام و در آن سعی شد که از طریق داده‌های آماری اثبات شود که اینترنت توسط “معتقدین آنلاین” برای تقویت اعتقادات مذهبی استفاده می‌شود. این تحقیق ادعا می‌کند که دو سوم کاربران آمریکایی از اینترنت برای اهداف مبتنی بر ایمان استفاده می‌کنند. این تحقیق همچنین نشان داد که معتقدین آنلاین به جای پیدا کردن یک چیز جدید و متفاوت در محیط آنلاین بیشتر به بیان ایمان و معنویت شخصی خود علاقه دارند.
بنابراین بسته به این که با چه کسی صحبت می‌کنید، اینترنت می‌تواند یک منبع مذهبی خوب یا منبعی برای الهام بخشیدن به شک و تردید باشد.
اکنون سوال این است که مردم چگونه از طریق اینترنت به دقیق‌ترین اطلاعات دینی دست می‌یابند؟ پیدا کردن اطلاعات صحیح در مورد دین، در گرو پرسیدن سوالات مناسب و هدف خود از آن سوال‌ها می‌باشد. اگر انتظار دارید در مقابل کامپیوتر بنشینید و جواب درست را بدست آورید، هرگز بهترین جواب را پیدا نخواهید کرد. ابتدا باید سؤالات صحیحی را تدوین کرده و به جستجوی آن‌ها بپردازید و طیف کاملی از پاسخ‌ها را پیدا کنید، اطلاعات را تجزیه و تحلیل کنید و سپس مناسب‌ترین پاسخ را در آن شرایط برای خود پیدا کنید. با وجود سرعت اینترنت و وسعت اطلاعات در آن، یافتن اطلاعات خوب و دقیق تحقیقات زیادی را می‌طلبد. امروزه اینترنت همان کارهایی را انجام می‌دهد که چاپخانه در زمان خود انجام داده است.
در این مرحله مشخص نیست که اینترنت در آینده چه تأثیری بر دین خواهد گذاشت، اما آنچه مشخص است، این است که اینترنت به یک منبع اصلی برای بحث و گفتگوی دینی تبدیل شده و با علیرغم ماهیت غیرقابل اعتماد بودن آن، بدون شک تأثیر بزرگی در مجالس مذهبی در سال‌های آینده خواهد داشت.
دیدگاهتان را بنویسید